विज्ञापन : असल, गुणी गोरुको खोजी !

(कविता)
बहर , गोरु अति उपयोगी हुन्
गोबरको मल हुन्छ
खेतमा हाले बालीनाली सप्रिन्छ
जोते खेत उब्जिलो बन्छ
गाडा तान्न लाए , भारीको चिन्ता दूर
गाई बाली बनाइन्छ , अर्को काइदा
भन्नै पर्दैन !

हामी गोरुका सौखिन
कहिले त गोरुसँग आफ्नो इज्जत गँसिन्दिन्छौ
जुधाउछौं गोरु र हेर्छौं रमिता
गोरु र हाम्रो नाता जनम-जनमको
हो त , गोरु पूजा पनि गर्छौ
कृषिमा आश्रित हामी
गोरुमा आश्रित हामी !

जमाना भौतिक युगको
खेत जोत्ने काम , यन्त्रले गर्न शुरु भा'छ
गाडा पनि त पुराना कुरा जस्ता
मल - जैविक, विकासे र के-के !
विकाशोन्मुख देशका हामी
नछोए पनि यिनले
छिटा परेको छ
ठिकै छ ,
गोरुसँगको नाता अनि निर्भरता
कायम छ , बलियो छ !

गोरुका भिन्न-भिन्न जात
पहाडका छोटो कदका गोरु
रोपाइ गर्दा अलि काम नदिने
केही वर्ष अघिको कुरा हो
हाम्रोमा तराइको गोरु पनि एक हल पालियो
पहाडको छदैं थियो

गोरुका व्यवहार फरक-फरक
जुरो फुटेका , नफुटेका
जाति-नजाती , सिङ्ले हान्ने , लात्ताले हिर्काउने
सिंगौरी खेल्ने , कोखाँ हिर्काउने
जे होस्
फुर्तिला , लुरे , जुझारु आदि !
रङ -काले, सेते, झाले-माले इत्यादि !

हाम्रो घ्ररमा कहिले जोडा मिलाउन सकेनौं , गोरुको
कहिले ज्यान मिलाए , आपसमै लड्ने
कहिले फुर्तिला भेट्टाए , उचाइ नमिन्ले
कोही पाखोमा चल्ने , हिलोमा थुछुक्कै
कोही हरिया देख्नै नहुने
बार भत्काएरै , अर्काको बारीमा पस्ने

केही पहिले जाती थिए
आजभोलि बुढा भै'सके
जोश त छ तिनमा तर शक्ति छैन
खेत जोत्ने
यी अझै जौ देख्यो कि , काँध थाप्छन्
धर्म संकटमा म
यिनलाई विश्राम दिनु छ
वा कसाइ खानामा !

के गर्ने !
अप्ठ्यारोमा छिमेकी सम्झिनु भन्थे
आफ्ना गोरुले खेत जोत्न नसकेका बेला
छिमेकबाटै भए पनि गोरु लिएर
खेत जोत्ने सुरमा यसपाली !
बाँझो छाडे धर्तीको पाप !

गोरु पीडित म
उचित गोरुको खोजमा अहिले
छापामा विज्ञापन गर्दैछु
असल , गुणी गोरु भए
कृपया, खबर गर्नु !
तपाईंको भलो हुनेछ !